22/2/09

Ο "φανατικός" Φώτης Κόντογλου

Ένας φίλος του blog μας απέστειλε το παρακάτω κείμενο το οποίο δημοσιεύουμε ανώνυμα όπως μας το ζήτησε.
Τακτοποιώντας την βιβλιοθήκη μου μετά από κάμποσο καιρό που την είχε σκεπάσει ένα παχύ στρώμα σκόνης από την παρατεταμένη αχρησία, έπεσε στην αντίληψη μου το βιβλίο «Πονεμένη Ρωμιοσύνη» του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη και αγιογράφου Φώτη Κόντογλου. Το βιβλίο το είχα διαβάσει σαν έφηβος πριν πολλά χρόνια και μου κίνησε ζωηρά το ενδιαφέρον να το ξαναδιαβάσω. Προτίμησα λοιπόν, από το να χαραμίσω την βραδιά παρακολουθώντας καμιά (παρα)πληροφοριακή πολιτική συζήτηση, να ξαπλώσω μετά από καιρό στον καναπέ μου και να διαβάσω το βιβλίο.
Μου έκανε εντύπωση ένα σημείο που έλεγε: «Η βυζαντινή ζωγραφική είναι το δροσερό και κρυστάλλινο νερό που σε ξεδιψάει αληθινά. Η Βυζαντινή ζωγραφική μεταμορφώνει τον κόσμο, που ζωγραφίζει από υλικόν σε πνευματικόν και με τα έργα της δεν έχει σκοπό να συγκινήση τον άνθρωπο, αλλά να τον αναπλάση, να κάνη πνευματικό κάθε αίσθημά του. Για τούτο η αγιογραφία της ορθοδοξίας είναι η μοναδική χριστιανική τέχνη και μ’ αυτήν εκφράζεται η αληθινή ουσία της θρησκείας του Χριστού».
Με αφορμή το παραπάνω χωρίο, αλλά και γενικότερα την απέριττη, ταπεινή και βαθιά χριστιανοκεντρική ζωή που διήγαγε ο συγγραφέας και που λείπει από το σήμερα, θα ήθελα να τοποθετηθώ στην διαρκώς αυξανόμενη επίθεση που δέχεται το μάθημα των θρησκευτικών από ανθρώπους της ελληνικής εκπαίδευσης και των γραμμάτων γενικότερα.
Μπορεί οι περισσότεροί μας να πονάμε με αυτήν την άδικη επίθεση, αλλά ο λόγος που γράφω τις σκέψεις μου είναι ότι μπορούμε να εξάγουμε πολλά αισιόδοξα συμπεράσματα από το μικρό χωρίο που παρέθεσα παραπάνω. Ποια είναι; Ότι, 50 και 100 χρόνια μετά τον θάνατό τους, στην ταλαιπωρημένη χώρα μας, δεν έχουμε ξεχάσει αλλά διαβάζουμε και τοποθετούμε σε περίοπτη θέση τόσους μεγάλους Έλληνες όπως ο Κόντογλου, ο Παπαδιαμάντης κ.α. Και αυτοί αρθρογραφήσανε σε μεγάλες εφημερίδες της εποχής τους, όπως και πολλοί πανεπιστημιακοί της δικής μας εποχής. Ο Φώτης Κόντογλου είχε κατηγορηθεί από τους σοφούς πανεπιστημιακούς της εποχής του ως «φανατικός» και «εξτρεμιστής». Αλήθεια διερωτώμαι, σας θυμίζουν κάτι αυτές οι λέξεις σε αντιπαραβολή με το σήμερα; Καθώς φαίνεται οι συνθήκες εκείνης της εποχής ομοιάζουν με τις σημερινές. Σήμερα κάθε άνθρωπος που αρθρώνει λόγο ο οποίος σχετίζεται με την λεβεντιά και την παλικαριά των Ελλήνων, καθώς και με την αυθεντικότητα της θρησκείας μας χαρακτηρίζεται ως φανατικός και εξτρεμιστής.
Η ιστορία όμως μας διδάσκει ότι όλοι οι πολέμιοι της πατρίδας και της θρησκείας μας εξαφανίστηκαν και ξεχάστηκαν από τις μνήμες του λαού μας, σε αντίθεση με αυτούς που προσπάθησαν να δημιουργήσουν ευγενή και πραγματικά καλλιεργημένα μυαλά με βάση την θρησκευτική μας ταυτότητα. Μέσα σε αυτούς τους λίγους είναι και ο Κόντογλου. Όσο γι’ αυτούς που αφελώς πιστεύουν ότι υπηρετούν – σε όλες τις βαθμίδες της - την ελληνική εκπαίδευση με το να αρθρογραφούν μέσω προσωπικών γνωριμιών στις εφημερίδες χωρίς ενδοιασμούς, ας τους πούμε όλοι μας ότι ματαίως πασχίζουν να πετύχουν τους σκοπούς τους.Εξάλλου να μην ξεχνάμε και τι είπε ένα Άγγλος φιλόσοφος του 20ου αιώνα: "το πρόβλημα αυτού του κόσμου είναι ότι οι ανόητοι είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση, ενώ οι έξυπνοι είναι γεμάτοι αμφιβολίες."

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)