25/12/12

Η σημασία της Θείας του Σωτήρος ενανθρωπήσεως

Η σημασία της Θείας του Σωτήρος ενανθρωπήσεως
Του ΜΙΧΑΛΗ Γ. ΤΡΙΤΟΥ, Καθηγητή Α.Π.Θ.
Ο χριστιανικός κόσμος γιορτάζει για άλλη μια φορά τη σάρκωση του Θεού – Λόγου, το μοναδικό και ανεπανάληπτο εκείνο γεγονός, που δίχασε την ανθρώπινη ιστορία και απετέλεσε την πλήρωση της πανανθρώπινης προσδοκίας για λυτρωμό.
Η Θεία Ενανθρώπηση είναι το μεγάλο μυστήριο της ιστορίας. «Το πάντων καινόν καινότατον, το μόνον καινόν υπό τον ήχιον», όπως παρατηρεί ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Το μυστήριο που τερματίζει την μεταξύ του μεταφυσικού και ιστορικού υπάρχουσα διάσταση, συνοψίζει και ανακεφαλαιώνει την πνευματική ζωή των ανθρώπων και αφυπνίζει τον ιστορικό χρόνο, δίνοντας σ’ αυτόν μεταφυσικές προεκτάσεις.
Με τη θεία ενανθρώπηση έχουμε κατάφαση του ανθρωπίνου προσώπου και της ιστορίας του κόσμου.
Ο ερχομός του Θεού στον κόσμο έχει τεράστιες ανθρωπολογικές διαστάσεις, αφού ως κενωτική κίνηση της θείας αγάπης σημαίνει πρόσληψη της ανθρώπινης φύσεως, με δυνατότητα αφθαρτοποιήσεως και καινοποιήσεώς της.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας, μιλώντας για τη σάρκωση του Λόγου, κάνουν λόγο για την αναγέννηση του ανθρώπου. Όπως τονίζεται στην υμνολογία των Χριστουγέννων «Θεός ανθρώποις εκ παρθένου πεφανέρωται μορφωθείς το καθ’ ημάς και θεώσας το πρόσλημμα».

Ο Θεός σαρκούται για να θεοποιήσει τον άνθρωπο. Ενανθρωπίζεται για να προσφέρει στον άνθρωπο τη μεγίστη δυνατότητα αναπτύξεώς του, την θέωση.

«Και ο πλουτίζων πτωχεύει. Πτωχεύει γαρ ίνα εγώ πλουτίσω την αυτού θεότητα. Και ο πλήρης κενούται… ίνα εγώ της εκείνου μεταλάβω πληρώσεως», γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Έτσι έχουμε θέωση του προσλήματος, ανάσταση της πεσμένης εικόνας και ανάπλαση του βροτείου γένους.

Το θαύμα της ενσάρκου του Χριστού οικονομίας, το οποίο ο Γρηγόριος ο Θεολόγος αποκαλεί «βασμόν της γης», είναι ο άξονας της παγκοσμίου ιστορίας. Ό,τι οραματίστηκαν με τις απαράμιλλες συλλήψεις της φαντασίας τους οι ποιητές της προχριστιανικής ανθρωπότητας. Ό,τι περιέγραψαν οι μεγάλοι προφήτες με τις υπέροχες εμπνεύσεις της θεόπνευστης διάνοιάς τους. Όλα εμψυχώνονται από την προσδοκία του λυτρωτού και την πλήρωση αυτής της προσδοκίας. Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο Μπέρχαρτ: «Το παρελθόν μονάχα αυτόν αναζητούσε και Αυτός μονάχα είναι το μέτρο και το νόημα όλου του μέλλοντος». Και αυτός ακόμη ο Έγελος δεν δίστασε να ομολογήσει ότι «κάθε ιστορία προέρχεται από τον Χριστόν και κατευθύνεται προς Αυτόν». Γι’ αυτό και θεωρεί την ιστορία ως εκδίπλωση του απολύτου πνεύματος και του Λόγου.

Ο Θεός ως δημιουργός του κόσμου κατευθύνει την ιστορία. Έτσι επιτυγχάνεται ενότητα στην ιστορία, αφ’ ενός μεν με την παρέμβαση του Θεού στο ιστορικό γίγνεσθαι, αφ’ ετέρου δε με την εσχατολογική της προοπτική. Γι’ αυτό σε αντίθεση με τα ανατολικά θρησκεύματα, που θεωρούν την ιστορία ως αιώνια επαναφορά των ίδιων στιγμών, στον Χριστιανισμό έχουμε την ευθύγραμμη κίνηση της ιστορίας, αφού η πορεία της είναι εσχατολογική, προσδοκώντας «καινούς ουρανούς και καινήν γην».

Γενικά η Θεία ενανθρώπηση καταδεικνύει ότι η ιστορία δεν είναι μια άστοχος και τυχαία κίνηση, ένας κυκεώνας ή ένα σύμφυρμα γεγονότων, αλλά ένα οργανικό όλο που κινείται στα πλαίσια του απολυτρωτικού σχεδίου του Θεού.

Καθώς γιορτάζουμε για άλλη μια φορά τα Χριστούγεννα, «την Μητρόπολιν των εορτών», οφείλουμε να προσεγγίσουμε το μεγάλο αυτό γεγονός βιωματικά. Να προσέλθουμε στο νοητό σπήλαιο της Βηθλεέμ με τον πόθο και τη νοσταλγία των Μάγων, την ταπείνωση και την απλότητα των ποιμένων για να βρούμε τον Μεγάλο Απόντα της ζωής μας, που θα μας δώσει πληρότητα και ποιότητα ζωής, σωστό κοσμοθεωριακό προσανατολισμό και πραγματική λύτρωση από την ανεστιότητα του παρόντος, τον πόνο και τον θάνατο.

Αυτή την ανάγκη μας θυμίζει ο ιερός Χρυσόστομος, «Ταγαρούν εορτάζωμεν μη πανηγυρικώς, αλλά θεϊκώς, μη κοσμικώς, αλλ’ υπερκοσμίως, μη τα ημέτερα, αλλά τα του Δεσπότου, μη τα της ασθενείας, αλλά τα της ιατρείας, μη τα της πλάσεως, αλλά τα της αναπλάσεως».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μπορείτε να δείτε τις προηγούμενες δημοσιεύσεις του ιστολογίου μας πατώντας το Παλαιότερες αναρτήσεις (δείτε δεξιά)